پايان نامه كشف وشهود در پنج كتاب اللمع ،اسرار التوحيد،رساله قشيريه ،كشف المحجوب ،تذكره الاولياء

پايان نامه

جهت اخذ درجه كارشناسي ارشد

رشته زبان وادبيات فارسي

مقدمه :

ديدار محبوب ونيل به لقاي دوست يك هدف متعالي است وعارفان همواره آن را سر لوحة طريقت خود قرار داده اند .در عرفان به اين ديدار ،شهوديا مشاهده گفته مي شود .موضوع اصلي اين پژوهش بررسي كشف وشهود در پنج كتاب اصلي :اللمع ،اسرالتوحيد،رساله قشيريه، كشف المحجوب وتذكره الاولياء است.

از آنجا كه تحقيق مدون ومكتوبي درباره اين موضوع تا به امروز ارائه نشده است ،نگارنده را بر آن داشت تا با بررسي وژرف نگري بيشتر به اين مهم بپردازد.

مطالعه متون عرفاني ،حالات روحي عارفان در هنگام مكاشفه وسخنان شطح آلودي كه تحت تأثير جذبه الهي بر زبان مي اورند ،قند مکرر است كه با تكرار آن از تأثير شگرف وعميق آن كاسته نمي شود .بحث كشف وشهود ،حس كنجكاوي شيريني را بر مي انگيزد تا با اشتياق هرچه تمام تر ،منابع آن مورد بررسي قرار گيرد .

در اين جا با پيروي از كلام مبارك حضرت علي (ع) كه فرموده اند :«من علمني حرفاً فقد سيرني عبداً» بر خود لازم مي دانم از استاد ارجمند ،خانم دكتر پناهي كه به عنوان استاد راهنما ،صميمانه مرادر پيشبرد اهداف اين پژوهش ياري كردند ،تشكر وقدرداني نمايم .همچنين از آقاي دكتر فقيهی كه به عنوان استاد مشاور ،از نظرات ارزشمند ايشان بهره مند شدم ،كمال تشكر وقدرداني را دارم.

چكيده:

سؤال بنيادين اين پژوهش ،تعريف كشف وشهود ،انواع آن ومصاديق عملي در متون عرفاني :اللمع ،اسرار التوحيد ،رساله قشيريه ،كشف المحجوب ،تذكره الاولياء است .همچنين راههاي رسيدن به كشف وشهود در سه مكتب زهد ،كشف وشهود وحدت وجود ،بررسي شده است.

فصل اول مبحثی از تعاریف کلی را تشکیل می دهد در فصل دوم به رهاهای رسیدن به کشف شهود در مکاتب مختلف ساخته شده است در فصل سوم مکاشفه ، مشاهده و مهاظره بررسی شده است و مصادیق عملی کشف و شهود از کتابهای اصلی گردآوری شده است. از نظر بسامدي در جدولي ارائه شده ومورد مقايسه قرار گرفته است.

مكاشفه در هر مرحله مراتبي دارد كه بسته به وضعيت روحي سالك او را در جايگاه خاصي قرار مي دهد ودر رويت حقايق عالم ونائل شدن به ديدار پروردگار او را ياري مي دهد .

لطف وجذبه الهي به عنوان يك راه ميانبر همواره مورد توجه عارفان بوده است ودر اين پژوهش به عنوان كشش آن سويي از آن ياد شده است.هنگامي كه عارف به وصال پروردگار خويش دست مي يابد،تحت تأثير احوال روحي خاصي قرار مي گيردوممكن است سخناني به ظاهر نامعقول بر زبان آورد به اين سخنان شطح گفته مي شود منابع شطحيات بیشتر قرآن حديث والهام است.

فهرست

عنوان

چكيده

مقدمه

فصل اول: تعاريف

منشأ پيدايش تصوف اسلامي:………………… ۱

مكتب زهد……………………………… ۳

مكتب كشف و شهود……………………….. ۴

مكتب وحدت وجود………………………… ۵

نويسندگان پنج كتاب اصلي:……………….. ۷

عبدالله بن علي سراج طوسي………………….. ۷

ابوسعيد ابوالخير………………………. ۸

ابوالحسن علي بن عثمان هجويري……………. ۱۰

عبدالکریم قشیری……………………….. ۱۱

ابوحامد شيخ فريدالدين عطار……………… ۱۲

آثار عطار…………………………….. ۱۳

تجربه عرفاني و مشكلات آن………………… ۱۴

تعريف كشف و شهود………………………. ۱۶

ستروتجلي (با ارائه جدول)……………………… ۱۶

آپوكاليپس وواژه گان همسو با آن………….. ۲۱

مكاشفه واسطوره………………………… ۲۲

مكاشفه (آپوكاليپس) دراديان زنده جهاني……. ۲۲

مكاشفه دركتابهاي مقدس (عهدين ) و كتابهاي آسماني ديگر     ۲۳

تعريف كشف و شهود از متون عرفاني…………. ۲۳

سرمنشأ منحصر به فرد مكاشفه، از دیدگاه غربیان اشارات ديني و الهيات…………………………………….. ۲۸

خلاصه فصل اول:…………………………. ۳۲

فصل دوم: راههاي رسيدن به كشف و شهود

راههاي رسيدن به كشف و شهود……………… ۳۴

راههاي رسيدن به كشف و شهود درمكتب زهد……. ۳۵

طريق وصول به مكاشفه درمكتب كشف و شهود……. ۳۷

كشش آنسويي در كشف و شهود……………….. ۴۶

مكاشفه با همراهي جسم…………………… ۴۷

مكاشفه با همراهي دل……………………. ۴۸

مكاشفه با همراهي روح…………………… ۵۲

خلاصه فصل دوم: ………………………… ۵۷

فصل سوم: انواع و مراتب مكاشفه (مشاهده، معاينه، محاضره)   ۵۸

ارجعیت مشاهده ، معاینه،محاظره با ارائه جدول. ۷۲

انواع مکاشفه با ارائه جدول……………… ۷۹

حالت عارفان در هنگام مكاشفه…………….. ۷۹

سخنان شطح آميز به هنگام مكاشفه………….. ۸۴

منابع شطيحات …………………………. ۸۵

آيا هر رويايي مكاشفه است؟………………. ۸۵

انواع خواب و رویا با ارائه جدول…………. ۹۲

خلاصه فصل سوم:…………………………. ۹۲

مكاشفه در بيداري………………………. ۹۳

مكاشفه درخواب…………………………. ۱۰۵

دراحوال پس ازمرگ………………………. ۱۱۶

پيشگويي………………………………. ۱۱۸

لطف وجذبه الهي………………………… ۱۱۹

ديدار ماوراءالطبيعه……………………. ۱۲۲

فراست………………………………… ۱۲۲

انواع مصاديق وتعدادآن با ارائه جدول …….. ۱۳۷

نتيجه گيري……………………………. ۱۳۸

خلاصه فصل سوم………………………….. ۱۳۹

فهرست منابع…………………………… ۱۴۰

چكيده انگلیسی    ۱۴۵